Zachowanie równowagi
Coraz częściej słyszę od znajomych, młodych, pracujących osób, że odczuwają narastające zmęczenie. Przewlekłe stany związane z niskim samopoczuciem, obniżonym poziomem energii i niechęcią są bardzo powszechne. Jedną z przyczyn może być zachwiany poziom równowagi pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym – czasem, który powinien być przeznaczony na odpoczynek, relaksowanie się i życie rodzinne.
Istotą koncepcji work-life balance jest znalezienie rozwiązania, które pozwoli nam – pracownikom wywiązywać się z obowiązków zawodowych i prywatnych w sposób satysfakcjonujący i nie przynoszący deficytów w którejkolwiek ze sfer naszego życia. Cztery podstawowe sfery, pomiędzy którymi mamy za zadanie odnaleźć i utrzymać równowagę to: Ja, rodzina, praca oraz znajomi/przyjaciele.
Worl-life balance
Według Davida Clutterbuck’a osiągnięcie work-life balance osoby aktywnej zawodowo sprowadza się do czterech prostych zasad:
- uświadomienia sobie różnych wymagań związanych z inwestowaniem czasu i energii we wszystkie sfery życia;
- umiejętności dokonywania wyborów związanych ze wspomnianym inwestowaniem nakładów czasu i energii;
- zbudowania hierarchii indywidualnych priorytetów, co następnie jest podstawą
- dokonywania wyborów oraz dokonywania ich w sposób świadomy.
Należy jednak pamiętać, że nie tylko my sami mamy wpływ na swój sposób funkcjonowania i godzenie ze sobą obowiązków wynikających z działania w różnych sferach życia.
Problemy współczesnego człowieka
W utrzymaniu omawianej równowagi zmagamy się nie tylko z wymogami pracy i pracodawców, ale także własnymi ambicjami i dodatkowymi obowiązkami, na które nie mamy wpływu (albo tak nam się tylko wydaje). Współcześnie coraz trudniej jest odnaleźć ową równowagę i uświadomić sobie własne priorytety, od których, naturalnie, należy rozpocząć. Odnoszę jednak wrażenie, że jesteśmy coraz bardziej świadomi tego, co jest w życiu ważne, a także zagrożeń płynących z całkowitego poświęcenia się pracy zawodowej.
Lista konsekwencji, które płyną z zapominania o odpoczynku i własnym zdrowiu zachęca do poświęcenia uwagi także swojej osobie. Brak odpowiedniej ilości snu, wzmożony stres oraz odsuwanie w czasie urlopu mogą prowadzić do szeregu groźnych skutków.
Zasoby energii
Kiedy jesteśmy młodzi wydawać się może, że mamy siły i energię i „zawalenie” kilku nocy, czy opuszczenie się w aktywności fizycznej z powodu braku czasu, to chwilowa sytuacja i nic nam nie grozi. Jednak nasze zasoby są ograniczone, jeśli nie będziemy się regenerować wpadniemy w pułapkę rutyny, ociężałości i zmęczenia oraz dopadną nas następstwa przemęczenia pracą, takie jak: irytacja i podenerwowanie, obniżona odporność, problemy ze snem i wysypianiem się, pogorszenie pamięci i trudności w skupieniu uwagi, które w efekcie powodują obniżenie jakości naszej pracy.
Usatysfakcjonowany i zadowolony z życia pracownik to podstawa dobrze prosperującego biznesu. Nasz nastrój wpływa na nasze zdrowie, nasze wyniki i ogólny dobrostan. Dlatego firmy wdrażają różnego rodzaju rozwiązania by wspierać pracowników w stabilnej równowadze oraz uatrakcyjniać miejsca pracy. Wśród programów na rzecz koncepcji work-life balance, można wymienić: urlopy wychowawcze oraz dla osób opiekujących się bliską osobą niepełnosprawną, wykonywanie pracy w domu (home-office), odliczanie nadgodzin od normalnego czasu pracy, możliwość dzielenia się etatem czy elastyczny czas pracy, w którego skład wchodzą, m.in. ruchome godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy, roczne rozliczanie czasu pracy, czy skompresowany tydzień pracy.
Jednak należy uświadomić sobie i zapamiętać, że najważniejszą rolę w odnalezieniu i utrzymaniu równowagi w naszym życiu odgrywamy my sami i to my, dla własnego dobra, decydujemy o tym, jak te proporcje wyglądają. Nie dajmy się, zatem, zwariować.
Marianna Urbanek
Bibliografia:
Grawitch, M. J. Maloney, P. W. Mooshegian, S. E. Barber, L. K. (2013). Examining the Nomological Network of Satisfation With Work-Life Balance, Journal of Occupational Health Psychology, 18, (3), 276-284.
Clutterbuck, D. (2005). Równowaga między życiem zawodowym a osobistym. Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
Zapraszam serdecznie na bloga, gdzie poruszane są tematy życia codziennego widziane oczami psychologa:
https://psychologialekka.blogspot.com/
Zerknijcie też na mój poprzedni artykuł – Stress w Pracy